Η δημοσιότητα της κύρωσης ή η κύρωση της δημοσιότητας
Νο. 24 – Σειρά: Δίκαιο και Κοινωνία στον 21ο Αιώνα. Ιδρυτής Σειράς: Γ. Παπαδημητρίου. Διεύθυνση σειράς: Θ. Κ. Παπαχρίστου, Λ. Μήτρου, Τ. Βιδάλης, Θ. Ξηρός
Συγγραφέας: Μήτρου Λίλιαν
Η δημοσιοποίηση της κύρωσης που επιβάλλεται ή απειλείται εναντίον του παραβάτη ποινικών ή άλλων κανόνων είναι αναμφίβολα διαχρονικό φαινόμενο, αντανακλώντας και τις αντιλήψεις περί τιμωρίας που επικρατούν στις εκάστοτε κοινωνίες. Το ζήτημα επανέρχεται με ένταση στη συζήτηση: Η δημοσιοποίηση των ονομάτων των παραβατών, των φυγόστρατων ή των οφειλετών δεν συνιστά απλώς έναν – αναπόφευκτο; – περιορισμό των δικαιωμάτων της ιδιωτικότητας και της προστασίας προσωπικών δεδομένων προς εκπλήρωση (του δικαιώματος) της ενημέρωσης. Αποτελεί συνειδητή επιλογή διαπόμπευσης του παραβάτη, ώστε να επιτευχθούν σκοποί που συνδέονται με δημόσιες πολιτικές, όπως η καταπολέμηση του εγκλήματος ή της φοροδιαφυγής ή η δημιουργία (αισθήματος) ασφάλειας και φορολογικής συνείδησης. Αν η δημοσιοποίηση του παραβάτη τροφοδοτεί το αίσθημα δικαιοσύνης του κοινού, οι επιπτώσεις του στιγματισμού για τα δικαιώματα και την ίδια τη ζωή του παραβάτη ή του υπόπτου είναι ιδιαίτερα σοβαρές. Ιδίως σε μία εποχή που το Διαδίκτυο επιτρέπει την ευρύτατη διαθεσιμότητα μιας πληροφορίας και τη διατήρησή της εις το διηνεκές, η δημοσιότητα της κύρωσης ισοδυναμεί με την κύρωση της δημοσιότητας. Μία κύρωση που είναι αμφίβολο εάν τελεί σε σχέση αναλογίας προς τα δικαιώματα πληροφόρησης και το δημόσιο συμφέρον που επιδιώκεται και εάν εναρμονίζεται με τις αρχές ενός δημοκρατικού κράτους δικαίου και ιδίως με τον σεβασμό της αξίας του ανθρώπου.