Βρυξέλλες, 26 Φεβρουαρίου 2009
ΟΜΟΦΩΝΗ ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΛΑΜΠΡΙΝΙΔΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκρινε με ομοφωνία των Πολιτικών Ομάδων την Έκθεση του ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ και Αντιπροέδρου της Επιτροπής κ. Σταύρου Λαμπρινίδη σχετικά με την “Ενίσχυση της Ασφάλειας και των Θεμελιωδών Ελευθεριών στο Διαδίκτυο“. Η Έκθεση αναμένεται να υιοθετηθεί από την Ολομέλεια του ΕΚ το Μάρτιο.
Η Έκθεση Λαμπρινίδη αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη σύσταση του Κοινοβουλίου προς το Συμβούλιο Υπουργών σχετικά με τις αρχές, τις νομοθεσίες και τις ενδεδειγμένες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες που θα πρέπει να αναληφθούν για την καταπολέμηση των εγκλημάτων στο διαδίκτυο και για την παράλληλη θωράκιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών στην ηλεκτρονική εποχή, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην ελεύθερη πρόσβαση όλων των πολιτών στο διαδίκτυο και του περιορισμού της συστηματικής παρακολούθησης της δράσης τους από αστυνομικές αρχές και ιδιωτικές εταιρείες.
Η Έκθεση, μεταξύ άλλων:
1. Ζητάει μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την κατάρτιση μίας “Χάρτας Θεμελιωδών Δικαιωμάτων στο Διαδίκτυο” (”Internet Bill of Rights”) σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Χάρτα θα πρέπει να προστατεύει όλα τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών στο Ίντερνετ, με συγκεκριμένη αναφορά σε εκείνα που θίγονται περισσότερο λόγω της φύσης του διαδικτύου. Έμφαση δίνεται μεταξύ άλλων στην προστασία των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής των χρηστών, της ελευθερίας έκφρασης και συνάθροισης και της ελευθερίας του Τύπου, καθώς και στη διασφάλιση του δικαιώματος των πολιτών στην πολιτική συμμετοχή και δράση, στην εκπαίδευση και τη μάθηση και στην κατάργηση των διακρίσεων στην πρόσβαση στο διαδίκτυο.
2. Επισημαίνει την ανάγκη αποτελεσματικής αλλά και αναλογικής καταπολέμησης παλαιών αλλά και “νέων” εγκλημάτων που διαπράττονται στο διαδίκτυο (όπως η “κλοπή της ταυτότητας” των χρηστών και η παραβίαση πνευματικής ιδιοκτησίας), υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα ότι καμία νομοθεσία δεν θα πρέπει να επιτρέπει τη συστηματική παρακολούθηση της δράσης των πολιτών στο διαδίκτυο.
3. Σχετικά με το δικαίωμα πρόσβασης όλων των πολιτών στο διαδίκτυο, ζητάει να αντιμετωπιστούν ζητήματα που τώρα παρουσιάζονται, όπως η ουδετερότητα των δικτύων, η διαλειτουργικότητα, η προσβασιμότητα σε όλους τους διαδικτυακούς κόμβους, και κυρίως η χρήση ανοικτής μορφοποίησης δεδομένων και ανοικτών προτύπων. Η Έκθεση υπογραμμίζει την υποχρέωση των κυβερνήσεων να διασφαλίζουν την πρόσβαση ακόμα και στις πιο απομακρυσμένες γεωγραφικές τους περιοχές και στους φτωχότερους πολίτες τους.
4. Τονίζει ότι η μη γνώση υπολογιστών και της χρήσης του Διαδικτύου είναι ο “νέος αναλφαβητισμός του 21ου Αιώνα” και ότι η πρόσβαση στο Διαδίκτυο αποτελεί επομένως θεμελιώδες δικαίωμα, όσο και η πρόσβαση στην εκπαίδευση. Υποστηρίζει συνεπώς την απαγόρευση ποινικών κυρώσεων για απλούς χρήστες που συνεπάγονται διακοπή της σύνδεσης με το Διαδίκτυο, ως μη αναλογικές σε μία δημοκρατική κοινωνία.
5. Τέλος, ζητάει μέτρα για τον περιορισμό της “συγκατάθεσης” που μπορεί να απαιτείται από κυβερνήσεις ή από εταιρείες πρόσβασης στο διαδίκτυο και να παρέχεται από τους χρήστες, προκειμένου αυτοί να παραιτούνται από ένα μέρος των δικαιωμάτων του πυρήνα της ιδιωτικής τους σφαίρας με αντάλλαγμα την πρόσβαση σε συγκεκριμένες υπηρεσίες. Όπως υπογραμμίζει η Έκθεση, παρατηρείται σε αυτές τις περιπτώσεις μια δυσαναλογία γνώσεων και διαπραγματευτικής ισχύος, ανάλογη με αυτήν που συναντάται στο εργατικό δίκαιο, όπου απαγορεύεται ρητά η εκμαίευση της «συγκατάθεσης» του εργαζόμενου για την παραίτησή του από συγκεκριμένα δικαιώματα.
Η Έκθεση Λαμπρινίδη θα συζητηθεί σε ανοικτή ακρόαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την Πέμπτη, 5 Μαρτίου 2009, στις Βρυξέλλες.
Θα παρουσιαστεί επίσης σε ανοικτή εκδήλωση το απόγευμα της Πέμπτης, 19 Μαρτίου 2009, στο Ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία στην Αθήνα, με τη συμμετοχή, μεταξύ άλλων, του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Αρχής Προστασίας Δεδομένων κ. Πήτερ Χιούστινξ.
Βλ. και τη γνωμοδότηση του Μανώλη Μαυρομμάτη από 28/01/2009: Ενίσχυση της ασφάλειας και της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο Ίντερνετ